Euro / Dolar Yorumları

Avrupa’dan dün açıklanan imalat sektörü büyüme verileri, Almanya’nın ki hariç beklentilerin altında gelirken, Almanya’dan ve diğer ülkelerden açıklanan ve büyümeyle dolaylı veya dolaysız verilerin Euro olumlu açıklandığını gördük. Bu gelişme Euro’nun Sterlin karşısında ve aynı zamanda Dolar karşısında güçlenmesine neden olurken, hisse senedi piyasalarının düşüşü, Dolar’ın fazla değer kazanmasına fırsat vermedi. Bu gelişmeler olurken VIX endeksinde yükseliş ve beraberinde Dolar faizlerinin düşüşü ABD’den açıklanan Dolar olumsuz ISM verileriyle de birleşince Dolar’ın bir süre düşmesi gerekliliği ortaya çıkıyor. Bu ortamda eğer hisse senetleri düşüşlerini sınırlandırabilirse, o zaman Euro/Dolar paritesinin bir miktar daha yukarı hareket etmesi mümkün olabilir. Bu beklentiyle, kısa vadede oluşabilecek düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirmek faydalı olabilir.

Çin ekonomisiyle ilgili son gelişimeler dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin yavaşlamaya devam edebileceği sinyallerini verince borsalarda yaşanan düşüş oldukça belirgin oldu. Bu gelişmelerin yanında ABD’den açıklanan ekonomik göstergelerin de çok iyiye işaret etmiyor olması hisse senedi piyasaları üzerindeki baskının artmasına neden oluyor. Bu gelişmelerin geneline bakıldığında Dolar faizlerinin düşmemesiyse ayrı bir senaryoya ışık tutuyor. O da Dolar’ın onca olumsuz gelişmeye rağmen düşmeyişi. Dolar’daki düşüşün sınırlı kalmasının temel nedeni düşen hisseler ve yüksek kalan Dolar faizleri. Dolaysıyla piyasa kötünün iyisi hangisidir diye sorduğunda elde kalan tek seçenek Dolar gibi gözüküyor. Ne var ki emtia fiyatlarında yaşanan yükselişler o denli belirgin oldu ve FED, faiz artışını enflasyonist baskılara o denli bağlamış durumda ki, bunların yapılabilmesi için Doların değer kaybetmesi gerekiyor. Çin, para birimini Yuan’ın oynak kur rejiminde değer bulması için serbest hale getirmesiyle birlikte Çin’de yaşananların her geçen gün daha çok su yüzüne çıkması Yuan’ın değersizleşmesinin üzerindeki siyasi ağırlığı ortadan kaldırıyor. Bu da Dolar’ın düşmesi ve Euro/dolar paritesinin yükselmesi için de yeterli bir neden olarak karşımızda.

Hafta sonu yapılan Jackson Hole toplantısından çıkan sonuçlar, FED yetkililerinin faiz artırımı konusunda istekli olduğunu ancak bunun hemen yapılmasının zorunda olmadığı izlenimini yarattı. Diğer yandan ABD’de yüzde 2’lik enflasyon hedefinin de ulaşılması mümkün olduğu dile getirilen bir başka önemli söylemdi. Bundan anlaşılan o ki, FED orta vadede, Dolar’ı düşürücü ve emtiaları yükseltici bir konuma doğru hareket edecek ve bu bağlamda hisseler de yükselmek isteyecektir. Ayrıca olası faiz artırımı Eylül ayında değil, uzun bir süredir dediğim gibi Aralık ayına ertelenecek. Bugünlerde oluşan bu algıya bağlı olarak Euro/dolar paritesi yükselmek isteyebilir. Bu hafta içinde ABD’den açıklanacak ekonomik verilerle etkileşimi olan ve geçen hafta açıklanmış diğer veriler, bu haftaki verilerin de Dolar olumlu gelebileceğine işaret ediyor. Bu nedenle paritede bir alım yapmak için seans içindeki düşüşleri beklemek mantıklı olabilir.

ABD’den açıklanan ekonomik verilerin Dolar olumlu gelmeye devam etmesine karşın dün Almanya’dan açıklanan ithalat fiyat verilerinin düştüğünü göstermiş olması önceki günden yükselmeye başlayan Dolar’ın dün daha da yükselmesine ve bunun da sonucu olarak Euro/dolar paritesinin hızlı bir şekilde 1,12’ye kadar gerilemesine neden oldu. Hisse senedi piyasalarının yükseldiği bir ortamda Dolar faizlerinin de yükselmiş olması, hisselerdeki yükselişin Dolar’ı güçlendirdiğini görüyoruz. Bugün hisse senedi piyasaları dün ve öncesindeki yükselişler sorasında artmaya devam ederse Euro/dolar paritesinin düşmesini beklememek gerekir. Çünkü artık bu noktadan itibaren hisselerdeki yükseliş ekonomiyle ilgili olumlu göstergelere göre değil, FED’in faiz artırımını geciktireceğine bağlı olarak meydana gelir. Bu da paritenin düşmesini değil, yükselmesini gerektirebilir. Dünkü seansta petrol ve diğer enerji fiyatlarında görülen yükselişlerin de etkisiyle bugün seans içinde bir miktar yükseliş görmek mümkün. Eğer ABD’den açıklanacak ekonomik veriler Dolar olumlu gelmez ya da orta karar veriler gelirse, o zaman paritenin seans içindeki düşüşleri ve eş zamanlı olarak hisselerin yükselişi Euro/dolar paritesinde kısa metrajlı alım fırsatı olarak değerlendirilebilir. Satmak içinse, hisselerin yükselmesini ve Dolar faizlerinin de eş zamanlı olarak yükselmesine bakmalısınız ancak bunun gerçekleşme olasılığı nispeten daha düşük.

Dün ABD’den açıklanan dayanıklı tüketim mal siparişlerinin yükselişi sayesinde artan Dolar faizleri iş başındaydı. Faizlerdeki yükseliş çok belirgin olunca, emtia fiyatlarında yaşanması gereken yükseliş Dolar’ın değer kazanımıyla gecikti. Emtialarda yükseliş hareketleri bugün ya da yarından itibaren başlayabilir ancak Dolar’ın dünkü hareketi Euro/dolar paritesinin düşüşünü açıklar nitelikte. Öte yandan dünkü bültende de özellikle altını çizdiğim gibi, Çin’in oynak kur politikasına yönelmiş olması Çin’deki faiz indirimlerinin Yuan’ın düşmesine değil, olsa olsa ekonomik faaliyetlerdeki artışı güçlendireceğinden bu durum son zamanlarda düşen borsalar nedeniyle gerileyen faizlerin, özellikle de Dolar faizlerinin yükselmesine neden olabileceğini belirtmiştim. Bugünden İtibaren Dolar’da hem teknik hem de temel nedenlere bağlı olarak seans içinde bir miktar yükseliş görülebilir. Temel nedenlere bağlı olması da daha çok emtialarda olabilecek yükselişlerden kaynaklanıyor. Dolayısıyla Dolar faizleri hareketini dün yapmış olmasının ardından bugün emtialardaki yükseliş, göreceli olarak Euro’nun biraz değer kazanmasına neden olabilir ama bu çok belirgin yükselişlerle kendisini göstermez.

Çin’in Yuan’ı değişken kur politikasıyla yönetmeye başlaması beraberinde faiz politikasının daha belirgin olacağının işaretedir. Yatırımcıların bu konuda yanlış bir algısı var. Genel olarak Yuan’ın oynak kur politikasıyla yönetilecek olması Dolar’ın düşüş anlamında algılanıyor. Oysa durum bunun tam tersi. Yuan bundan sonra faiz politikalarıyla yönetileceği için, değiştirilebilir bir para birimi olana kadar Çin’in faiz düşürmesi Çin’in büyümesi anlamına gelir. Eğer Yuan değiştirilebilir bir para olsaydı, o zaman Çin2in bugünlerde uyguladığı düşük faiz politikası Yuan’ın değersizleşmesine neden olur ve bu da Dolar’ı düşürürdü. Ancak dediğim gibi Yuan’ın değiştirilebilir olmayışı her şeyi farklı kılıyor. Bu nedenle, Çin tarafında oluşan gelişmeleri yanlış okumamakta fayda var. Bütün Bu gelişmeler yaşanırken, son iki gün boyunca Dolar faizlerindeki düşüşün durmasıyla paritedeki yükseliş de durdu. Öte yandan hisse senedi piyasalarının yükselişi de Dolar’ın ilerleyen günlerde biraz daha yükselmesine neden olabilir. Dün Almanya’dan açıklanan IFO verilerinin beklentilerden daha olumlu olup, ABD’den gelen verilerin karmaşık bir görüntü arz etmesi paritenin de yönsüz kalmasına neden oldu ancak dünün ardından bugün ABD’den açıklanacak dayanıklı tüketim mal sipariş velileri beklentilerin üzerinde olursa yükselişlerde paritede satış demeleri yapılabilir.