Dolar / Türk Lirası Yorumları

Türkiye’nin son günlerde Rusya ve İsrail’le yakınlaştığı haberler hemen bugünden yarına piyasalarımızı düzeltmez. Çıkan ara girişinin yeniden tesis edilmesi zaman alacak. Bu nedenle Brexit’in küresel piyasalarda Dolar üzerindeki etkisini Dolar/TL paritesinde de göreceğiz. Bu bağlamda bugün ABD’den açıklanacak ekonomik verileri de dikkate almak lazım. Hatta artık Brexit sonrası döneme piyasalar yavaşa yavaş ekonomik verilere geri dönmeye başlayacak ve ekonomik gelişmeler ön plana çıkacak. Bugün Türkiye’den açıklanacak yabancı turist girişi verisi az çok tahmin edileceği gibi düşük olacağından bu veri çok önemli değil ancak ABD’den açıklanacak büyüme ve konut fiyat verileri önemli olabilir. Son dönemde Brexit meselesine bağlı olarak gerileyen Dolar faizleri bu verilerle birlikte yükselebilir. Bu olası gelişme aynı zamanda hisse senedi piyasalarını yükseltirken yükselen hisselerle birlikte Dolar’ın bir miktar değer kaybetmesine neden olabilir. Yani Dolar her iki nedene bağlı olarak hem satış hem de alım işlemleriyle karşılaşabilir. Bu durumda kurda çok belirgin değişim olmaz ancak kurun seans içinde yapacağı yükselişleri bekleyip düşüşlerden faydalanmak üzere satış yapmak uygun strateji olabilir.

Bu hafta Türkiye’den açıklanacak olan veriler içinde Perşembe günü açıklanacak dış ticaret dengesinin dışında belirleyici öneme sahip bir veri açıklaması yok. Ancak hafta boyunca Brexit’in TL üzerindeki yankıları belirleyici olacak. İngiltere’nin AB’den ayrılma sürecinin başlamış olması başta biz olmak üzere gelişmekte olan birçok piyasa için olumsuz. Bunun nedeni artık İngiltere’nin parasının değerini kolaylıkla düşürebilecek olması ve Brexit sürecinde kaybolacak iş hacmini en aza indirgemek için gelişmekte olan ülkelerle rekabet etmeye çalışacağını düşünüyorum. Brexit’in TL üzerindeki asıl olumsuz etkisi bu olur. Elbette bu durum Dolar’ın da yükselişini beraberinde getireceği için Dolar’da bir yükselişle haftaya başladık. Türkiye’nin genelinde gelişmeler pek iç açıcı değil. Siyaset her zamanki gibi belirsizliklerle dolu ve Türkiye’ye giren dövizin azlığı bugünlerde hükûmetin tasarruf artırmaya yönelmesine neden oluyor. Elbette bu hamleler faizleri düşük tutabilmek için gerekli olsa da sürdürülebilir olmadığı herkesçe bilindiği için Dolar/’tl’nin düşüşleri alım için fırsat olarak değerlendirilebilir.

Brexit referandumundan tüm dünyanın beklediğinin aksine bir sonuç çıkması Dolar’ın uluslararası piyasalarda belirgin şekilde yükselmesine neden oldu. Referandum öncesinde Brexit’in gerçekleşmeyeceği beklentisi bir süre Dolar’ın gerilemesine neden olurken TL’nin değer kazandığına şahit olmuş ancak dün itibarıyla bu durumun son bulacağını dünkü raporumda belirtmiştim. Bugünse tam tersi olabilir. Türkiye dinamiklerinden bağımsız olarak yaşanan dalgalanma sürecinde Dolar’ın şırı hızlı bir şekilde değer kazanmasının ardından biraz düşer. Bu nedenle yükselişlerde satış yapmak gerekebilir. Ancak unutmayınız ki böyle günlerde piyasalar çok hızlı ve belirgin hareketler yapabileceğinden alınacak satış pozisyonları piyasanın uzağına pasif emriler yazarak alınmalı. Eğer az kazanmak istiyorsanız çok küçük miktarlarda işlem yapınız. Para kaybetmek istiyorsanız büyük pozisyonlar alabilirsiniz.

Dün Yellen’in yaptığı ikinci gün açıklama turunda ABD ekonomisinin önündeki engeller ve zorlukların ön plana çıkartılmış olması Fed’n kısa vadede faiz artırmayacağını ortaya koyması ile Dolar uluslararası piyasalarda düştü ve bunun Dolar/TL üzerinde de düşürücü etkisi oldu. Bugün Brexit referandumundan çıkacak sonuç beklenecek. Ancak gerçek şu ki bugünden itibaren yerel piyasalarımız hemen kendi dinamiklerine dönecek. Bu aşamada Dolar’da yaşanan gerilemenin devam etmesi belki Dolar/TL’nin düşmesine neden olabilir ancak bu akşam saatlerden itibaren TL’nin dinamikleri devreye tekrar girdiğinden kur yükselecek. Bu nedenle seans içindeki düşüşler yarına kadar alım fırsatı verebilir.

TCMB’nin dün açıkladığı faiz kararı gecelik borç verme faizini 50 baz puan indirerek yüzde 9,50’den yüzde 9.00’a indirdi. Daha şimdiden gelecek toplantıda ne kadar indirileceği konuşuluyor. Oysa bundan sonra TCMB’nin faiz indirmesi demek TL’nin belirgin şekilde değer kaybetmesi anlamına gelir. TCMB her ne kadar bugünlerde enflasyon baskılarını azaldığından bahsediyor olsa da asıl önemli olan bugün değil enflasyon beklentilerinin nasıl şekilleneceğidir. Gıda enflasyonuna baktığımızda fiyatların çok düşük olmadığını ve uluslararası emtia piyasalarda da yukarı yönlü risklerin arttığını görüyoruz. Bu nedenle bir sonraki faiz toplantısında TCMB’nin faiz indirmesi TL’yi oldukça riskli hale sokar ve satılmasına neden olabilir. Dün Fed başkanı Yellen’in yaptığı açıklamalara bakacak olursak genel kanının aksine Fed’in güvercin olmadığını dikkatli şahin olduğunu söylemeliyim. Dikkatli şahin olmayı piyasa oyuncuları güvercin olmakla karıştırdığı için yanılgılar olabilir ve nitekim de oldu. Eğer dün Fed güvercin algılanmış olsaydı Dolar genele yayılmış bir şekilde yükselmezdi. Ya da Yellen yaptığı açıklamalarda azalan üretkenliğe dikkat çekmez ya da istihdam piyasasının güçlü olduğuna ve ücretlerin arttığına dikkat çekmezdi. Dolayısıyla şahin bir Fed ve faiz indiren bir TCMB TL’yi riskli hale sokar ve TL’deki risklerin artışı daha da ilerde enflasyon baskılarının artmasına neden olabilir. Bu nedenle eğer bugünlerde TCMB faiz indirmekten yana söylemlerde bulunursa TL düşer Yani kur yükselir. Aksi durumdaysa kur düşer. Bugün özelinde söylemek gerekirse, uluslararası piyasalarda Dolar’ın bir miktar düzeltme yapabilecek olması kurun yükselişlerde satılmasının karlı olabileceğini gösteriyor.

Bugün TCMB’nin faiz kararı açıklanacak. Genel beklenti üst bant yani borç verme faizinin düşürülüp diğer faiz oranlarının indirilmemesi yönünde. Bu tarz bir karar TCMB’nin para piyasalarında aktif piyasa oyuncusu olacağını ve aslında faizleri çok da düşürmeksizin bir normalleştirme yolunda olduğunu gösteriyor. Bu mesele Dolar/TL’nin nasıl bir hareket yapacağını etkilemeyecek olsa da bilmekte fayda var. Dolar/TL kurunu asıl etkileyecek olan gelişme daha çok enflasyon ve büyüme beklentileriyle şekillenecek. Dünyada genel olarak faizler düşük seyretmeye devam ederken bizim dünya konjonktürüne yaklaşmamız bu saatten sonra çok fazla para çıkışına neden olmaz ancak eğer ülkenin enflasyon beklentilerinde bir artış ve büyümede bir azalma söz konusu olursa o zaman kurda yükseliş beklemek gerek. Gıda fiyatların bakıldığında yaz aylarında olmamıza rağmen çok bir düşüklük söz konusu değil. Bu bile kendi başına Dolar/TL’nin yüksek seyre devam edeceğine işaret. Öte yandan siyasi gelişmelere bakıldığında Cumhurbaşkanının son günlerde siyasi ortamı gerici açıklamalarda bulunması ve muhalefetin kendi içinde ayrışması gibi unsurlar siyasi açıdan güvenilirliğin azaldığını gösteriyor. Bu nedenle TL dinamikleri zayıf. Öte yandan Dolar cephesinde bir toparlanmanın görülebilecek olması hisse senedi piyasalarında dün yaşanan satışla kendisini gösterdiği için bugüne geldiğimizde Dolar/tl’nin düşüşlerini alım fırsatı olarak değerlendirmek gerekir.